Plans for Future…

From a very young age, we imagine our future, our future work, etc. Our wishes and ideas change very often. I remember when I was 4-5 years old I wanted to become a doctor, then a dancer, then a rescuer, an artist, etc.

However, when I was already 13-14 years old, I decided that I should become a lawyer. Why a lawyer? I want to become a lawyer because i believe that it is a good way to help people in my society. I also believe that it will help me develop skills i can also use in life. People have told me I should become a lawyer because of me being a talkative:))).

There are so many problems in society these days ,and we need good lawyers. I know that becoming a successful lawyer will take a lot prepartion and hard work.When I become a lawyer ,i would like to fight for the rights of average people.It seems like the justice system favors the wealthy ,my dream is to seek justice for all.

Human Rights Day

On 10 December 1948, the United Nations General Assemblyadopted the Universal Declaration of Human Rights, which has become a(1) universal standard for defending and promoting human rights. Every yearon 10 December, Human Rights Day marks the adoption of the UniversalDeclaration which states that “Human beings are born with (2) equal rightsand fundamental freedoms”.In 2006, Human Rights Day focused on (3) breaking poverty as amatter of obligation, not of charity. Poverty is (4) caused by human rightsviolations. The links between human rights and poverty should be obvious:people whose rights are (5) lessender are more likely to be poor.Generally they find it harder or impossible to participate in the labourmarket and have little or no access to (6) basic_ services and resources.Meanwhile, the poorin many societies cannot enjoy their rights to education,health and housing simply (7) as _ they cannot afford them. And povertyaffects all human rights: for example, low income can prevent people fromaccessing education, which in turn inhibits their participation in public lifeand their ability to influence the policies affecting them.Governments and those in a position of authority must (8) take responsibility for dealing (9) with poverty. The realisation of human rightsincluding the fight against poverty – is a duty, not a mere aspiration.

encouraging – խրախուսող

caused – առաջացրել է

led – առաջնորդվել է

lessened – նվազել է

extra – լրացուցիչ

contribute – աջակցել

Գրականություն .Ամփոփիչ աշխատանք


1
 Ո՞ր տարբերակում են ճիշտ նշված հայերենի գրային շրջանի զարգացման փուլերը։


2. 
գրաբար (5-11-րդ դդ.), միջին հայերեն (12-16-րդ դդ.), աշխարհաբար (17-րդ դարից մինչևմեր օրերը

2 Ո՞ր լեզվաընտանիքին է պատկանում հայերենը:

հնդեվրոպական

3 Գրերի ստեղծումից հետո հայերենը զարգացման քանի՞ փուլ է անցել:


3. 
երեք 

4 Հայ ժողովրդի համար ի՞նչ ճանապարհ է նախանշում Խորենացին «Ողբ»-ում՝դժբախտություններից ազատվելու համար:

Խորենացին   «Ողբ»-ում նախանշում է   ներքին արատները տեսնելուդրանք ընդունելուխոստովանելու և այդպիսով ազգային բարօրության հասնելու  ճանապարհըկարճ ասածինքնամաքրման ճանապարհը:

5 Ինչպես գիտենքանձնավորումը գեղարվեստական գրականության մեջ տարածվածպատկերավորման միջոց էորի դեպքում առարկաներիներևույթներին ևկենդանիներին վերագրվում է մարդկային հատկանիշներ:

Գրիր հայ գրականության այդպիսի օրինակներ:

ՊատասխանՆՇնորհալի` «Ողբ Եդեսիո», ՌՊատկանյան` «Արաքսի արտասուքը», ՊԴուրյան` «Լճակ», ՎՏերյան «Անտրտնջություն»

6. Բառերի այս խառնաշփոթից կազմիր ԱվԻսահակյանի և ՀովհԹումանյանիբանաստեղծություններից քառյակներՆշիր ստեղծագործությունների վերնագրերը:

Հոգինհեռացել եմխեղճ, սև, անհունպանդուխտ եմ , տառապելովտուն,հայոցմի ծով, իմ, չունիմազիզ, ծովումհայրենիքեսէնմորես, մի ծով բաժանվել եմտըխուրտըրտումխավարլող է տալիս  քունահագինչունիմ, վիշտը:

Պատասխան.

Հայոց վիշտը անհուն մի ծով,
Խավար մի ծով ահագին,
Էն սև ծովում տառապելով,
Լող է տալիս իմ հոգին:

«Հայոց վիշտը»

Հայրենիքես հեռացել եմ,
Խեղճ պանդուխտ եմ, տուն չունիմ,
Ազիզ մորես բաժանվել եմ,
Տըխուր-տըրտում, քուն չունիմ:

                        «Մայրիկիս»


7. Շամիրամ և Իսմիլ Խաթուն — ի՞նչ ընդհանրություններ ունեն այս կանայք:

 Այս երկու կանայք իրենց ուզած տղամարդկանց  տիրելու, իրենց կամակատարը դարձնելու ևայդ ճանապարհով նրանց հայրենիքը զավթելու համար դիմում են խարդախ միջոցների` առաջարկում   պաշտոն, փառք:  

8 ՊԴուրյանի այս բանաստեղծության («Մանիշակ») տողերը գեղարվեստականմտածողությամբ բանաստեղծի ո՞ր ստեղծագործությունն են հիշեցնումԳրիրհուշող տողերը:

Ո՛վ մանիշա՛կմանիշակ,
Ինչո՞ւ այդպես գլխիկոր
Նայիս հողին սըգավոր․․․
Ո՜հ ինչի՞ այդ նըշանակ։

Միթե դու կո՞ւյս մը տեսար,
Որուն աչաց քով կապուտ՝
Ըզքեզ գըտար այնչափ մութ,
Որ կը սըգաս սևահար։

«Լճակ»
Ինչո՞ւ ապշած եսԼըճակ,
ՈՒ չեն խայտար քու ալյակք,
Միթե հայլվույդ մեջ անձկավ
Գեղուհի՞ մը նայեցավ:

9 Լրացրու ՍայաթՆովայի բանաստեղծության բաց թողնված տողերը:

Դուն է՛ն գըլխէն իմաստուն իսխիլքդ յիմարին բաբ մի՛ անի,


Թէ վուրգիդիմբէզարիլ իսուրիշին սաբաբ մի՛ անի:

էրազումը տեսածի հիդ միզի մե հեսաբ մի՛ անի,

Յիս խոմ էն գըլխեն էրած իմնուրմեկանց քաբաբ մի՛ անի…

10 Ինչպե՞ս է կոչվում ԽԱբովյանի «Վերք Հայաստանի»  վեպի հավելվածը

Ո՞րն է դրա հիմնական գաղափարը

Այն կոչվում է «Զանգի»: Հիմնական գաղափարը հետևյալն էհեղինակը Զանգի /Հրազդանգետի խոլական ընթացքիահեղ ալիքների  թնդյունիափերին զարնվելու և ճանապարհինամեն բան տակնուվրա  անելու կարողության նկարագրության մեջ ուզում է տեսնելհայրենիքը պաշտպանող  հայ մարտիկների ուժը և վճռականությունըՆերքին ուժին պիտիմիանան նաև նրա արևմտյան հայրենակիցներըորոնք վեպի հավելվածում ներկայացված ենգետերի սիմվոլիկայով:

 11. Ո՞ւմ մասին են հետևյալ շրջասույթները.

ա/Ազատության երգիչՄիքայել Նալբանդյան

 բ/պլպուլն ԱվարայրիԵղիշե

գ/նորավեպի իշխանԳրիգոր Զոհրապ 

դ/վարդի և սիրո երգիչՍայաթՆովա

ե/Սկյուտարի սոխակՊետրոս Դուրյան

Հիվանդ հանճարեղ պատանի– Միսաք Մեծարենց

12Նշեք Սասնա դյուցազունների կանանց անունները:

Սանասար- Քառսուն Ճուղ Ծամ Դեղձուն

Մեծ Մհեր – Արմաղան

Սասունցի Դավիթ- Խանդութ

Փոքր Մհեր -Գոհար

Classwork

3 Read the article and choose the correct option to fill in the gaps.Human Rights DayOn 10 December 1948, the United Nations General Assemblyadopted the Universal Declaration of Human Rights, which has become a universal standard for defending and promoting human rights. Every yearon 10 December, Human Rights Day marks the adoption of the UniversalDeclaration which states that “Human beings are born with equal rightsand fundamental freedoms”.In 2006, Human Rights Day focused on breaking poverty as amatter of obligation, not of charity. Poverty is caused by human rightsviolations. The links between human rights and poverty should be obvious:people whose rights are broken are more likely to be poor.Generally they find it harder or impossible to participate in the labourmarket and have little or no access to basic  services and resources.Meanwhile, the poorin many societies cannot enjoy their rights to education,health and housing simply because they cannot afford them. And povertyaffects all human rights: for example, low income can prevent people fromaccessing education, which in turn inhibits their participation in public lifeand their ability to influence the policies affecting them.Governments and those in a position of authority must take responsibility for dealing with poverty. The realisation of human rightsincluding the fight against poverty – is a duty, not a mere aspiration.

New words

Whole

universal

Complete

Typical

Similar

same

Equal

Identical

Fighting

saving

Encouraging

breaking

Հայոց լեզու

Շաղկապ-իրար կապել, շաղկապել: Շաղկապերը իրար են կապում նախադասությունները կամ նախադասության անդամները: 
Բաժանվում են երկու տեսակի․

Համադասական՝ և, ու, բայց, իսկ, սակայն, այլ, կամ, էլ, նաև, այլև, ապա, այսինքն, ուրեմն  և այլն: (Կապում են նախադասության համազոր անդամներ կամ համազոր, համադաս նախադասություններ)

Օրինակ՝ Ահել ու ջահել իրարով անցան:
Կա Մեծարենց, կա Տերյան, և բազում ուրիշ պոետներ կան:

Ստորադասական ՝ որ, թե, եթե, նախքան, որպեսզի, որովհետև, թեև, թեկուզ, թեպետև, մինչ, մինչև, մինչդեռ, քան և այլն: (Բարդ նախադասության մեջ ստորադաս ՝ երկրորդական նախադասությունը կապում են  գերադաս՝ գլխավոր նախադասությանը)։

Օրինակ՝ Գևորգի առաջարկը նա ընդունեց, որովհետև հավատաց քաջությանը:

Առաջադրանք

1Փորձի՛ր բացատրել տրված խմբերի նախադասությունների տարբերությունը (ուշադրությո՛ւն դարձրու նրանց մեջ մտնող նախադասությունների հարաբերությանը) և անվանի՛ր խմբերից յուրաքանչյուրը։

Ա. Շների ծառայությունների մասին կարելի է երկար գրել, կարելի է նաև նրանց պատվին կանգնեցված հուշարձանների մասին պատմել:
Լճում ձկների տեսակները շատացել են, և կերի պակաս է նկատվում:
Սիգը  դրսից է բերվել Սևան և այստեղ իր բազմացման համար նպաստավոր պայմաններ է գտել: Հողը ոչ թե օգնում է բույսերին, այլ խանգարում է նրանց աճին:

Աշարքիբոլորնախադասություններըհամադասականեն, քանիորդրանցմեջկանհամադասականշաղկապներ։

Բ. Մ. թ. ա.IV ղարում շունն է արթնացրել Կորնթոս քաղաքի կայազորին, երբ թշնամին գաղտագողի մոտեցել է քաղաքին:
Ճապոնացի գիտնական Նոդզավան ասում է, որ հողը բոլորովին էլ չի նպաստում բույսերի աճին:
Գետերի հոսանքում էլ ձուկն ազատ երթևեկելու հնարավորություն չունի, քանի որ ամենուրեք դրված են ջրմուղ սարքեր ու կայաններ:
Սևանում համեմատաբար բարվոք  է սիգ ձկան վիճակը, որը դրսից` ռուսական Լադոգա և Չադ լճերից է բերվել:

Բշարքիբոլորնախադասություններըստորադասականեն, քանիորնրանցմեջկանստորադասականշաղկապներ։

2.Տրված բարդ նախադասությունները երկու խմբի բաժանի՛ր` ըստ նրանց մեջ մտնող նախադասությունների հարաբերության:

  • Երբ պորտուգալացիները հայտնագործեցին Սուրբ Հեղինե կղզին, նա պատված էր համատարած անտառով:համադասական
  • Կղզյակում խոզեր ու այծեր թողեցին, որ նավաբեկությունից տուժած մարդիկ կարողանան որոշ ժամանակ այնտեղ ապրել: ստորադասական
  • Ամենուրեք բավականաչափ կենդանիներ կային, և մարդիկ չէին մտածում դրանց վերանալու մասին: համադասական
  • Մշակվող հողերը շրջափակում են մետաղալարե ցանկապատով ու դրա միջով էլեկտրական հոսանք են անցկացնում: համադասական
  • Որսորդությունը դարձավ նաև սպորտ, իսկ սպորտին հատուկ է ռեկորդներ սահմանելու ձգտումը: համադասական
  • Արևելյան մի տիրակալ տիրակալ հռչակվեց նրանով, որ անձամբ հազար առյուծ խփեց: համադասական
  • Մի ժամանակ առյուծների մռնչյունը լսվում էր Հունաստանից մինչև Հիմալայան լեռների ստորոտը, բայց այսօր այդ վայրերում առյուծներ չկան: ստորադասական

3Կետադրիր տեքստը։ 

Գտիր բարդ նախադասությունները, որոշիր տեսակները։

Շարահյուսական վերլուծության ենթարկիր տեքստի բարդ նախադասությունները։

Հռոմեցի զորավար Մարկոս Անտոնիոսը տիրելով Լիբիային և Եգիպտոսին իր մեծաքանակ զորքով արշավանք է սկսում պարթևների դեմ։
Անտոնիոսի մեջ արարիչն ասես կուտակել էր մահկանացուներին բնորոշ բոլոր այպանելի գծերը նա ուխտադրուժ էր արնախում և փառասեր։ / – 4 (ստորոգյալ) նախադասություն

Այդ ինքնահավան ու ամբարտավան այրը պարթևներից մի լավ ջարդ ստանալով զորքերի փրկված մնացորդներով մի կերպ ճողոպրում է խուճապահար հասնում Հայաստան օթևան խնդրելով հայոց արքա Արտավազդից։/ – 2 (ստորոգյալ) նախադասությունԵթե լիներ խորամանկ դիվանագետ հայոց թագավորն ինքն էլ մի վճռական հարված կհասցներ և վերջնականապես կջախջախեր վաղեմի թշնամուն դաս տալով նրա հաջորդներին։ Բայց լինելով բանաստեղծ մարդկային կարեկցանքի ու վեհանձնության մարմնացում ոչ միայն չի ջախջախում մազապուրծ թշվառականին այլև ապաստան է տալիս ամբողջ ձմեռ կերակրում զորքի սովալլուկ մնացորդներին։/ – 3 (ստորոգյալ) նախադասություն Մի երեկո Արտաշատի կիսաշրջանաձև թատրոնը լեփ-լեցուն էր հանդիսականներով։ /  – 1 (ստորոգյալ) նախադասությունԱյդ օրը բեմադրվելու էր Արտավազդի Տիգրան Մեծին նվիրված թատերգությունը։/ – 1 (ստորոգյալ)նախադասությունԴավադիրները հենց թատերասրահում ձերբակալում են արքային Արտավազդին տանելով Ալեքսանդրիա կնոջ և որդիների հետ միասին։– 1 (ստորոգյալ) նախադասություն

Լրացուցիչ

Տեքստ

Ոչ ոք չգիտե, թե երբ է կառուցվել այդ տաճարը և որ անար- ձեռքն է ավերակ դարձրել։

Գարնանը՝ հեղեղների ժամանակ, գետակը վարարում է և իր ընթացքի մեջ առնելով մեծ ու փոքր քարեր՝ առաջ է մղում իր աղմկահույզ ալիքները, շառաչում կիրճով մեկ։

Ուղղաձիգ քարաժայռերից մեկի կատարին՝ սեպաձև բարձունքի վրա կա մի հինավուրց մենաստան՝ բնական պարիսպներով գոտևորված։

Դա գյուղի հայտնի սրբավայրն է՝ Անտվածածինը, որ կառուցել են քրիստոնեական առաջին հավատացյալները՝ երկնակարկառ այդ բարձունքից առ Աստված ուղղելու իրենց սրտաբուխ աղոթքները, գաղտնի անուրջները։

Ոչ ոք չգիտե՝ երբ է կառուցվել այդ տաճարը և որ անար- ձեռքն է ավերակ դարձրել Աստծու տունը, ոչ մի գիր, ոչ մի հիշատակություն չկա այդ մասին։ Միայն ճարտարապետական հորինվածքն է որ ինչ-որ բան հուշում է։

Լեռնային մի նեղ արահետ այսօր էլ ջերմեռանդ ուխտավորներին առաջնորդում է դեպի ավերակ մենաստանը, որ նա հավատի կերոն վառի անցյալի փառքի այս տխուր մնացորդների վրա։

Առաջադրանք

  • ։

Հիշի՛ր

Անկանոն բայեր

Ժամանակակից արևելահայ գրական լեզվում խոնարհման ընդհանուր կանոններից շեղվող բայեր` 
առնել, ասել, բանալ, բերել, գալ, դառնալ, դնել, զարկել, ելնել, թողնել, լինել, կենալ, տալ, տանել, տեսնել, ուտել, անել: 

Կան բայեր, որոնք չունեն խոնարհման մի շարք ձևեր և որոշ դերբայներ։ Այդպիսի բայերը կոչվում են պակասավոր։ Պակաս ձևերը լրացվում են այլ բայերով։ Հայերենի պակասավոր բայերն են՝ հուսալ, ցանկալ, լվալ, կենալ, արժել, կամ, գիտեմ, ունեմ, եմ։

 ՀՈՒՍԱԼ բայն ունի միայն անորոշ դերբայ (հուսալ) և ըղձական (հուսամ), ենթադրական (կհուսամ), հարկադրական (պիտի հուսամ), մասամբ էլ հրամայական եղանակների (հուսա՛) բայաձևեր։ Մյուս ձևերի համար գործածվում է ՀՈՒՅՍ ՈՒՆԵՆԱԼ հարադրական բայը։

 ՑԱՆԿԱԼ բայն ունի անորոշ դերբայ (ցանկալ) և ըղձական (ցանկամ), ենթադրական (կցանկամ), հարկադրական (պիտի ցանկամ) եղանակների բայաձևեր։ Մյուս ձևերում փոխարինում է ՑԱՆԿԱՆԱԼ բայը։

 ԼՎԱԼ բայը չունի անկատար դերբայ, այստեղից էլ՝ նաև անկատար ներկա և անցյալ ժամանակաձևեր։   Գրական չեն ԼՎՈՒՄ ԵՄ, ԼՎՈՒՄ ԷԻ և նման մյուս ձևերը։ Դրանց կազմության համար գործածվում է ԼՎԱՆԱԼ բայը։

 ԿԵՆԱԼ բայն ինքնուրույն գործածվում է միայն անորոշ դերբայով (կենալ) և հրամայական եղանակի բայաձևերով (կա՛ց, կացե՛ք)։ Սակայն որպես հարադրավոր բայերի բաղադրիչ՝ կարող է խոնարհվել մյուս ձևերով նույնպես․ ՎԵՐ Է ԿԵՆՈՒՄ, ԱՆՑ ԿԱՑԱՎ և այլն։

 ԱՐԺԵԼ բայն ունի անորոշ դերբայ և սահմանական եղանակի ներկա և անցյալ ժամանակաձևեր (արժեմ, արժեի)։ Պակաս ձևերը լրացվում են ԱՐԺԵՆԱԼ բայով։

 ԿԱՄ, ԳԻՏԵՄ, ՈՒՆԵՄ բայերն ունեն միայն սահմանական եղանակի ներկա և անցյալ ժամանակաձևեր (կամ, կայի, գիտեմ, գիտեի, ունեմ, ունեի)։ Պակաս ձևերը լրացվում են ԼԻՆԵԼ, ԳԻՏԵՆԱԼ, ՈՒՆԵՆԱԼ բայերով։

 ԵՄ բայը կոչվում է ԷԱԿԱՆ (երբ հանդես է գալիս լինել, գոյություն ունենալ նշանակությամբ, օր․՝ ԱՇՈՒՆ Է) կամ ՕԺԱՆԴԱԿ (երբ հանդես է գալիս որպես բայի եղանակային ձևերի բաղադրիչ)։ Ունի ներկա (եմ, ես, է, ենք, եք, են) և անցյալ (էի, էիր, էր, էինք, էիք, էին) ժամանակաձևեր։

Reported speech

1-c- Daniel Asked if Soledad ,would write down her e-mail address.

2.d-Rudy suggested staying there till the rain stopped.

3.b -Bob asked Mary if she had gone anywhere the previous weekend.

4.a/My father says he has some guests from Boston today .

5.d- The Jude told  me that I could take an appeal to a higher court.

6.Did you explain everything to your fiends yesterday?Martha asked.

7.Richard thanked to Bob as he had been  very kind to him the day before .

8.He said he couldn’t join Mr than as he was working on his report.

9.The teacher  asked Lily to take the posters to

the teachers room.

10.The professor says:”The students will be taking a written exam tomorrow “

11.The old gentleman wanted to know if there were any vacent room in that hotel .

12.D.My grandmother asked ms why I hadn’t  called on them the previous week.

12.D.The doctor said that Mrs Davis would recover soon if she took those pills.

13.B.Mother warned Lucy not  to go out without raincoat as it was raining.

14.B.Mr Roland asked  if the symposium was supposed to be held the next day .

15.C.Samuel told Alice to  give him her website address.

16.C. Mother told  that if Estella didn’t tell the truth,nobody would trust her.

17.A.The chairman  says to Edward ;”Will you hand over the files,please?”

19.D.Martin asked Ken when he was going to file  a report about the incident.

20.C. Uncle Fred asked if I had sent a letter to my parents  the previous week.

21.B.The doctor says i will feel better tomorrow if i stay in bed .

22.B.Mr Grey asks if they atopted  a decision.

23.C.I advised Susan to stay in bed because she looked pale.

24.The jeweler wondered why I didn’t like that bracelet and added that it was very nice.

25.C.The secretary  told  that there was  a mass of letters on her table that morning.

26.B.The little girl asked me if I would  help her  open the parcel as she couldn’t do it alone.

27.D.Mother asks Ben if he can take  his  little  sister  to the park tonight.

28.B.Granny reminded Rita to take an umbrella as it was drizzling.

29.A.Father warned Albert that  if  he broke his promise ,nobody would respect him.

30.B.The old lady asked me If I  would help her get into the car.